VEX AIM ROBOTICS COMPETITION (VAIRC)
VEX AIM (veya resmi yarışma adı olan VEX AI Robotics Competition – VAIRC), lise ve üniversite öğrencilerine yönelik, robotik alanındaki en gelişmiş teknolojileri uygulayan bir programdır. Programın temel amacı, öğrencilere endüstride kullanılan otonom sistemler ve takım robotikleri konusunda deneyim kazandırmaktır.
AIM’in Temel Teknolojik Göstergeleri
AIM/VAIRC, robotların karmaşık ve otonom görevleri yerine getirebilmesi için standart VEX V5 bileşenlerinin ötesine geçen özel donanımlara dayanır. Bu teknolojiler, robotların sadece hareket etmesini değil, algılamasını ve karar vermesini sağlar.
- İki Robotlu Takım Çalışması (Dual-Robot Teams)
- Gösterilebilecek Yetenek: Takımınızın iki robotu, maç boyunca VEX LINK iletişim sistemi aracılığıyla sürekli veri alışverişinde bulunur. Bir robotun savunma yaparken diğerinin hücum etmesi veya bir robotun topladığı nesneyi diğer robota paslaması gibi gerçek zamanlı koordinasyon stratejilerini sergilemek en etkileyici gösteridir.
- Yapay Zekâ ve Görüntü İşleme (AI Vision System)
- Gösterilebilecek Yetenek: Robotun sahadaki oyun elementlerinin (top, blok, varil vb.) rengini, şeklini ve 3D konumunu algılaması. Örneğin, robotun sadece “kırmızı bloku” bulması, ona yönelmesi ve alması, yapay zekânın gücünü gösterir. VEXcode AIM, öğrencilerin karmaşık AI davranışlarını (örneğin,
Turn to ball then Get ball) kolayca kodlamasına olanak tanır.
- Gösterilebilecek Yetenek: Robotun sahadaki oyun elementlerinin (top, blok, varil vb.) rengini, şeklini ve 3D konumunu algılaması. Örneğin, robotun sadece “kırmızı bloku” bulması, ona yönelmesi ve alması, yapay zekânın gücünü gösterir. VEXcode AIM, öğrencilerin karmaşık AI davranışlarını (örneğin,
- Hassas Konumlandırma ve Navigasyon (VEX GPS & Sensor Fusion)
- Gösterilebilecek Yetenek: Robotunuzun VEX GPS sensörlerini kullanarak sahada bulunduğu X ve Y koordinatlarını mutlak hassasiyetle tespit etmesi ve yönelmesi. Sensör Füzyonu (Sensor Fusion Map), GPS, jiroskop ve diğer sensörlerden gelen verileri birleştirerek robotun pozisyonunu sürekli düzeltmesini sağlar. Bir robotun, bir engeli aşmak için milimetrik sapmalarla rotayı yeniden hesaplaması, ileri kontrol becerisini gösterir.
- Gelişmiş Tasarım ve Parça Serbestliği
- Gösterilebilecek Yetenek: VAIRC’de takımlar 3D yazıcı ve işlenmiş metal parçaları kullanabilir, hatta özel elektronik devreler ve sensörler tasarlayıp entegre edebilir. Bu, robot tasarımında standart V5 kurallarının ötesinde, özelleştirilmiş mekanik ve elektrik mühendisliğini sergileme fırsatı sunar.
VAIRC Yarışma Formatı (VRC/VURC Oyunlarıyla Ortaklık)
VAIRC, VEX V5 Robotics Competition (V5RC) veya VEX U Robotics Competition (VURC) ile aynı oyun sahası ve oyun elementlerini kullanır, ancak maç formatı tamamen farklıdır:
| Özellik | Açıklama |
| Maç Formatı | İki takımın yarıştığı, her takımın iki robot kullandığı bir maçtır. |
| Süre | Toplam 2:00 dakika (2 dakika) sürer. |
| Isolation Period (Otonom Kısım) | İlk 15 saniye. Bu süre, tamamen programsal ve otonomdur. İki robotun da programlanmış görevleri yerine getirerek skor alması hedeflenir. |
| Interaction Period (Etkileşim Kısım) | Kalan 1:45 dakika. Bu süre, genellikle sürücü kontrolü ve otonom kodun kombinasyonuyla oynanır. |
| Puanlama | Isolation Bonus (10 puan), Blokları Kaleye Atma (Her Blok 3 puan), Kontrol Bonusu (10 puan) ve Park Etme (Park eden robota 10 puan) gibi temel VRC/VURC puanlama kriterlerine ek olarak, otonomluk üzerinden ek puanlar kazanılır. |
AIM için Önerilen Sunum Aktiviteleri
Bir etkinlikte VEX AIM’i sergilerken, bu teknolojilerin soyut kavramlar olmadığını göstermek çok önemlidir:
- AI RoboBall Gibi Oyunlar: VEX’in Google ile yaptığı gibi, iki AIM robotunun bir topla interaktif bir robotik futbol maçı oynamasını kodlayın ve sergileyin. (Öğrenci aktivitesi olarak kullanılabilir.)
- AprilTag ile Sıralama: Robotun sahaya rastgele yerleştirilmiş varilleri veya nesneleri AprilTag ID’lerini okuyarak renk veya numaraya göre sıralamasını göstermek, nesne tanıma yeteneğini kanıtlar.
- Hata Düzeltme (Error Correction) Demosu: Robotun otonom rotasına kasıtlı olarak bir engel koyun ve robotun GPS/Vision sistemini kullanarak engelden kaçınma ve hedefine geri dönme kodunu sergileyin.
VEX AIM/VAIRC Kaynakları ve Link Yönlendirmeleri
VEX AIM/VAIRC hakkında daha fazla bilgi edinmek, takımınızı kaydettirmek veya programlama kaynaklarına ulaşmak için aşağıdaki resmi bağlantıları kullanabilirsiniz:
| Kaynak | Açıklama | Bağlantı |
| VEX AI Robotics Competition (VAIRC) Genel Sayfası | VAIRC programına genel bakış ve temel çalışma prensipleri. | recf.org/teams/competition/vex-ai-robotics-competition |
| VAIRC Oyun Kılavuzu ve Kaynakları (2024-2025) | Oyun kuralları, puanlama detayları ve sıkça sorulan soruların bulunduğu bilgi bankası. | vairc-kb.recf.org |
| VEX AIM Kodlama Robotu | VEX AIM programlama ve eğitim setinin detayları. | vexrobotics.com/v5/competition/vex-ai |
| VEX AIM STEM Laboratuvarları | AI kodlama aktiviteleri, projeler ve ders planları. | education.vex.com/stemlabs/aim/activities |